“Cán bộ, công chức, viên chức thì không được quyền thành lập, góp vốn, mua cổ phần, mua phần vốn góp và quản lý doanh nghiệp” (Điều 18 Luật Doanh nghiệp năm 2014)
Có nên để Cán bộ, công chức, viên chức thành lập, quản lý doanh nghiệp?
Theo quy định tại Điều 18 Luật Doanh nghiệp năm 2014: “Cán bộ, công chức, viên chức thì không có quyền thành lập và quản lý doanh nghiệp”. Còn theo Luật Công chức viên chức năm 2008 quy định tại Điều 20: “Cán bộ, công chức còn không được làm những việc liên quan đến sản xuất, kinh doanh, công tác nhân sự quy định tại Luật phòng, chống tham nhũng, Luật thực hành tiết kiệm, chống lãng phí và những việc khác theo quy định của pháp luật và của cơ quan có thẩm quyền”.
Nhìn chung, quy định của pháp luật nhằm hạn chế tình trạng cán bộ, công chức, viên chức lợi dụng chức vụ, quyền hạn để trục lợi bất chính cho chính bản thân hoặc cơ quan của mình. Tuy nhiên theo nhận định của người viết, nếu nhà làm luật chỉ quy định không cho phép những chủ thể nêu trên được quyền thành lập, quản lý doanh nghiệp trong ngành, nghề mà chủ thể đó công tác thì rất phù hợp, đảm bảo được sự vô tư, khách quan trong quá trình cá nhân thực hiện nhiệm vụ được nhà nước giao cho. Tuy nhiên nhà làm luật đã vô tình tước đi quyền tự do kinh doanh của công dân khi không cho họ được thực hiện quyền năng mà đạo luật cao nhất của nước ta - Hiến pháp năm 2013 quy định tại Điều 33 “Mọi người có quyền tự do kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm”. Như vậy, nếu cá nhân có đủ điều kiện kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật cho phép thì có quyền thực hiện hoạt động sản xuất, kinh doanh - thành lập, quản lý doanh nghiệp.
Từ những phân tích nêu trên, người viết đề xuất nhà làm luật nên quy định “Cho phép cá nhân là cán bộ, công chức, viên chức được quyền kinh doanh trong những ngành nghề mà pháp luật không cấm. Trong đó những ngành nghề này không thuộc phạm vi hoạt động của cán bộ, công chức, viên chức”. Nếu quy định như vậy, một mặc đảm bảo được sự công tâm, khách quan trong quá trình đảm nhiệm chức vụ của cán bộ, công chức, viên chức; mặc khác phát huy được quyền tự do kinh doanh của công dân và góp phần tạo ra việc làm cho người lao động.
Nguyễn Trường Giang